7 przysmaków, których warto spróbować na Podhalu

Podhale, oprócz licznych atrakcji związanych z obecnością gór słynie także ze specyficznej kuchni. Potrawy serwowane w podhalańskich karczmach są przeważnie dość tłuste, ciężkie i… lubiane przez wielu Polaków. W każdym lokalu dostaniemy oczywiście schabowego z ziemniakami czy rosół z makaronem, ale w naszym krótkim artykule chcemy pokazać produkty i dania charakterystyczne dla regionu. Zobacz, czego warto spróbować w góralskiej karczmie.

dania, których warto spróbować w góralskiej karczmie
fot. Pixabay/ anialaurman

Oscypek

Niekwestionowany król podhalańskich przysmaków to ser owczy (często z niewielką domieszką mleka krowiego). Jego nazwa jest zastrzeżona i chroniona. Popularne „serki góralskie” sprzedawane w Zakopanem i okolicach to nie oscypki, ponieważ są wyprodukowane z mleka krowiego lub mieszanego i nie spełniają parametrów prawdziwego oscypka.

Oscypek to twardy, słony, wędzony ser o intensywnym zapachu i wyrazistym smaku. W restauracji podaje się go na przystawkę (np. oscypek z grilla z żurawiną) lub jako dodatek do sałatki czy posypania placków, mięs czy innych dań.

Kwaśnica

Jeśli nie wiesz, czego warto spróbować w góralskiej karczmie – postaw na kwaśnicę. Jest to cięższa i bardziej treściwa odmiana kapuśniaku, która ma wielu amatorów. Zupę tą, przyrządza się na bazie kiszonej kapusty. Często jest ona gotowana na baraninie i podawana z żeberkiem baranim. W wieli karczmach oferuje się ją w estetycznych kociołkach, z dodatkiem pajdy chleba. Czasem można też w karczmie spotkać tą zupę z dodatkiem ziemniaków.

Moskole

Moskole to popularne placki, które podaje się na przystawkę (np. z masłem czosnkowym czy zimnym sosem) lub jako dodatek do dań – np. zup (zamiast chleba). Powstają z gotowanych ziemniaków, mąki i wody, które zagniata się, a następnie spłaszcza i wypieka na blasze. W smaku są dość suche i przypominają nieco zbite pieczywo. Moskole są bardzo smaczne i można je dostać w większości góralskich restauracji. Zdecydowanie warto ich spróbować.

Bundz

Bundz to rodzaj sera z mleka owczego. Jest to ser podpuszczkowy, zdecydowanie miękkszy i delikatniejszy niż oscypek. Jeśli lubisz sery – już wiesz czego spróbować w góralskiej karczmie.

Bundz może być serwowany do kanapek czy do sałatek, a na ciepło często występuje jako przystawka. Może także służyć do zapiekania warzyw pod serową pierzynką, jako farsz do pierogów czy kruchych tart. Prawdziwy bundz owczy można zazwyczaj dostać od maja do września.

Hałuski

To małe kluseczki przypominające popularne kopytka lub włoskie gnocci. Powstają z ziemniaków i mąki. Niektóre lokale podają je z okrasą ze skwarkami lub z sosami mięsnymi. Czasem można też poprosić by zastąpiono nimi ziemniaki czy frytki oferowane do dania głównego.

Bryndza podhalańska

To kolejny ser na naszej liście. Bryndza powstaje z dojrzałego bundza i jest zdecydowanie bardziej słona, wyrazista w smaku oraz dość miękka.

Bryndza bywa serwowana jako nadzienie do kruchych tart, knedli czy pierogów. Można ją także spotkać jako element sałatki czy przystawki na ciepło. Co ciekawe, bryndzą można także zabielać zupy.

Herbata z wiśniówką

Opcja tylko dla dorosłych. Herbata z dodatkiem wiśniówki to sposób na rozgrzewkę po zejściu ze szlaku czy powrocie z zimowego spaceru. Nie jest to „danie regionalne” ale coś, co możemy spotkać w górach praktycznie wszędzie. Jest serwowana w większości podhalańskich lokali, nierzadko z dodatkiem miodu, soku malinowego czy wiśniowego albo korzennych przypraw.

To tyle od nas. Już wiesz, czego warto spróbować w góralskiej karczmie. Zapraszamy serdecznie do naszego apartamentu, obok którego znajduje się restauracja serwująca między innymi potrawy z bryndzą, bundzem oraz dobrą kwaśnicę.

Dolina Kościeliska – opis, atrakcje, ciekawostki i szlaki.

Dolina Kościeliska to jedna z najpiękniejszych dolin w polskich górach. Liczy sobie około 9 kilometrów, mieści się w Tatrach Zachodnich, a wejście do niej znajduje się w Kirach, niedaleko centrum Kościeliska i naszego apartamentu Giewont.

Dolina Kościeliska - atrakcje i szlaki
sierpień w Dolinie Kościeliskiej

Turystyka w Dolinie Kościeliskiej

Dolina Kościeliska jest bardzo chętnie odwiedzana przez turystów. Ponieważ szlak nie jest bardzo wymagający, spokojnie można tu zabrać nawet małe dzieci.

Na końcu głównego szlaku znajduje się Hala Ornak oraz Schronisko Ornak. W schronisku można zjeść posiłek, deser lub napić się herbaty i wypocząć przy zewnętrznych stolikach, patrząc na góry.

Widoki ze szlaku

Dolina jest bardzo atrakcyjna, dzięki urozmaiconym widokom. Mamy tu zarówno las, łąki, piękny potok jak i duże nagromadzenie form i wąwozów skalnych umiejscowionych wzdłuż głównego szlaku.

W wielu miejscach rozpościerają się też malownicze widoki na okoliczne góry.

Szlaki w Dolinie Kościeliskiej

Z doliny można dostać się w wiele ciekawych miejsc. Oczywiście sam główny szlak jest bardzo przyjemny, ale na tym atrakcje się nie kończą. Skręcając w lewo, w Ścieżkę nad Reglami można dostać się na malowniczy Przysłop Miętusi. Jeśli wybierzemy skręt w prawo – możemy dotrzeć lasem do Doliny Lejowej, lub dalej – do Doliny Chochołowskiej.

Początkujący turyści docenią niebieski szlak na Halę Stoły (gdzie można zrobić piękne zdjęcia), lub czarny szlak nad urokliwy Smreczyński Staw (znajduje się on niedaleko schroniska). Bardziej zaawansowanym wycieczkowiczom zdecydowanie przypadnie do gustu wymagająca droga na Ciemniak albo szlak na Iwaniacką i Siwą Przełęcz.

Wielką atrakcją Doliny Kościeliskiej są też jej jaskinie.

Jaskinie w Dolinie Kościeliskiej

Jest ich kilka – np. Jaskinia Mroźna, Smocza Jama, Jaskinia Raptawicka i Mylna. Zwiedzanie Jaskini Mroźnej i Mylnej jest jedną z większych atrakcji Tatrzańskiego Parku Narodowego.

Wybierając się do jaskini należy pamiętać, że przez cały rok panuje tam niska temperatura oraz wilgoć. Nawet w środku lata należy zaopatrzyć się w długie spodnie, kurtkę lub sweter i pełne buty (sandały nie nadają się do zwiedzania).

Ciekawostki

W 2012 roku Dolinę Kościeliską nawiedziła potężna wichura, która dokonała wielkich zniszczeń i wyrwała lub połamała ogromne ilości drzew. Do tej pory wiele miejsc doliny nie odzyskało dawnego wyglądu.

Na terenie doliny kursują konne bryczki. Postój dla bryczek znajduje się w Kirach, a koniec trasy – na Polanie Pisanej, około 45 minut drogi od schroniska Ornak.

Gdzie spotkać kozice w polskich Tatrach?

Kozica to zwierzę, które kojarzy się przede wszystkim z Tatrami. Cały obszar występowania tych chronionych zwierząt jest zamknięty w Parku Narodowym.

My możemy spotkać kozice podczas górskich wycieczek. Dla wielu osób, ich zobaczenie to jeden z „punktów programu” konieczny do odhaczenia, by zaliczyć wyjazd w Tatry do udanych. Jeśli do nich należysz, przeczytaj, gdzie się udać, by zwiększyć szansę na spotkanie tych niezwykłych zwierząt.

gdzie spotkać kozice w Tatrach
Stado kozic na zboczach Kasprowego Wierchu

Kozice w Tatrzańskim Parku Narodowym

Kozice to roślinożerne zwierzęta, które przebywają w stadach liczących od pięciu do kilkunastu osobników. Wyjątkiem są starsze samce, które zazwyczaj żyją oddzielnie.

Kozice są zwierzętami przystosowanymi do trudnych, górskich warunków. Często można zaobserwować je, jak zwinnie biegają po stromych zboczach lub skaczą po skałach. Ich racice zmieniają się w zależności od pory roku, by lepiej dopasować się do podłoża.

Jak wypatrzyć kozicę?

Kozice najczęściej można zaobserwować na halach, stromych zboczach lub skałach. Najczęściej występują na wysokościach powyżej 1700 m n.p.m. Hale na zboczach gór, porośnięte gdzieniegdzie kosodrzewiną i upstrzone wystającymi głazami czy skałami to miejsce, gdzie kozice czują się dobrze i tam też należy ich wypatrywać.

Do obserwacji kozic przyda się lornetka lub aparat czy kamera z dobrym zoomem. Warto też pamiętać, że latem ich umaszczenie jest płowo-brązowe a zimą – czarne.

Zwierzęta te odżywiają się za dnia. Najłatwiej spotkać kozice rano lub wieczorem (latem) lub w okolicach południa (zimą). W praktyce latem i jesienią często można je zobaczyć także popołudniu.

gdzie obserwować kozice
Kozice w okolicy Hali Kondratowej

W jakich miejscach bywają kozice?

Te piękne zwierzęta występują w Tatrach Zachodnich i Wysokich. Chyba najczęściej można spotkać kozice w okolicach Kasprowego Wierchu, Giewontu, Hali Kondratowej, Kopy Kondrackiej, Przełęczy Kondrackiej i Czerwonych Wierchów.

Nam udało się je wypatrzyć na zboczach Kasprowego i Kopy Kondrackiej.

Co zrobić, jeśli spotkasz kozicę na szlaku?

Kozica, chociaż wygląda niepozornie, jest dzikim zwierzęciem i jeśli ją spotkasz – powinieneś zachować ostrożność. Zazwyczaj kozice nie podchodzą do ludzi i pozwalają się obserwować z bezpiecznej odległości, ale zdarza się, że trafią na szlak i staną oko w oko z człowiekiem.

Jeśli takie spotkanie przytrafi się właśnie tobie, zachowaj spokój, nie wykonuj gwałtownych ruchów i nie krzycz. Po prostu powoli wycofaj się i odejdź.

W żadnym wypadku nie dokarmiaj kozic i nie próbuj ich głaskać, czy zbliżać się w celu zrobienia zdjęcia. Oswajanie i karmienie dzikich zwierząt jest dla nich szkodliwe i może skończyć się nawet tragicznie.

(źródło informacji www.tpn.pl)

Kościelisko i okolice – zimowe atrakcje 2019

Kościelisko oraz okoliczne miejscowości obfitują w zimowe atrakcje. Szczególnie warte uwagi są aktywności na świeżym powietrzu, kiedy można w pełni docenić piękne krajobrazy, ośnieżone góry i pokryte czapami śniegu drzewa.

atrakcje w Kościelisku i okolicach
fot. Pixabay/Tomasz Proszek

Jakie atrakcje są dostępne w Kościelisku i okolicach?

Zapoznaj się z pomysłami, które urozmaicą twój zimowy wypad w polskie góry:

Wyciąg Chotarz-Ski

To świetna propozycja szczególnie dla początkujących narciarzy lub osób, które dopiero rozpoczynają przygodę z nartami. Wyciąg orczykowy o długości 150 m znajduje się na ulicy Nędzy Kubińca 253, niedaleko centrum Kościeliska. Stok jest oświetlony i w razie potrzeby sztucznie dośnieżany. Znajduje się, zaledwie około 200 m od naszego Apartamentu Giewont, dzięki czemu można zaoszczędzić czas na dojazdy i pieniądze na parking.

Kuligi w górach

W okolicy funkcjonuje kilka firm, które organizują zimowe kuligi np. w Dolinie Kościeliskiej i Dolinie Chochołowskiej. Z sań można podziwiać piękno ośnieżonej doliny i białe szczyty odległych gór. Ciekawą propozycją są „kuligi na życzenie” w ustalonym dniu i godzinie, z których można skorzystać w grupie rodziny i znajomych.

zimowe atrakcje Kościelisko
fot. Pixabay/ Gerd Altmann

Lodowisko w Zakopanem

Jazda na łyżwach to świetna atrakcja dla dorosłych, dzieci i młodzieży. Odkryte lodowisko Tatra Ice o powierzchni około 600 m2 jest zlokalizowane w bliskim sąsiedztwie Krupówek, w centrum Zakopanego. Posiada ładny widok na Tatry i można z niego korzystać zimą, nawet jeśli pogoda nie sprzyja (tafla jest sztucznie mrożona). Jeśli nie masz własnych łyżew – możesz wypożyczyć je na miejscu. Więcej informacji pod adresem http://www.tatraice.pl.

Parada Gazdowska

Kościelisko obfituje w zimowe atrakcje – również te kulturalne. Parada Gazdowska to uroczysty, widowiskowy przejazd udekorowanych sań i koni. Biorą w niej udział góralskie rodziny, ubrane w regionalne stroje. Jest to świetna możliwość, by z bliska zobaczyć góralski folklor i wykonać niezwykłe zdjęcia w zimowej scenerii. W Kościelisku parada odbywa się tradycyjnie w drugiej połowie lutego.

Biegówki w Kościelisku

Być może jeździsz na nartach, ale nigdy nie próbowałeś biegówek? Pora to zmienić. W Kościelisku są dostępne dwie trasy narciarstwa biegowego – o długości 5 i 10 km, polecane zarówno dla początkujących, jak i dla osób spragnionych intensywniejszego treningu.

W okolicy dostępna jest wypożyczalnia nart, można także skorzystać z opieki instruktora. Auto można zostawić na parkingu, jednak goście naszego apartamentu mogą spokojnie udać się na miejsce pieszo (około 8-10 minut).

Na trasach odbywają się cykliczne imprezy. W grudniu organizowany jest Puchar Kościeliska, a w lutym – Walentynkowy Bieg Narciarski. Więcej o biegówkach w Kościelisku (i nie tylko) możesz przeczytać na stronie http://biegowkipodtatrami.pl/koscielisko-chotarz/